15/12/2017Zagadnienie, o którym opowiemy w dzisiejszym artykule dotyczy sytuacji prawnej małżonka rozwodzącego się, nie posiadającego jakiegokolwiek tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego, w którym strony zamieszkiwały wspólnie za czasów zgodnego pożycia małżeńskiego. Ileż to razy słyszeliśmy w życiu codziennym o historiach małżeńskich, w których małżonek wyłącznie dysponujący prawem do lokalu mieszkalnego, stanowiącego dotychczasowy ośrodek funkcjonowania rozwodzących się stron – przed rozpoczęciem postępowania sądowego w sprawie o rozwód, w jego trakcie lub bezpośrednio po jego zakończeniu, domaga się od współmałżonka nie posiadającego jakiegokolwiek tytułu prawnego do tego lokalu, trwałego jego opuszczenia. Czy po orzeczeniu przez sąd o rozwodzie stron, małżonek ten zawsze zmuszony będzie do opuszczenia dotychczasowego miejsca zamieszkania stron? Jeśli tak, to jak szybko zmuszony jest opuścić dotychczas wspólnie zajmowane lokum? Czy podział wspólnego mieszkania małżonków rozwodzących się, powoduje powstanie po stronie każdego z nich odrębnych praw do lokalu? Dziś postaramy się odpowiedzieć pokrótce na tak postawione pytania. Kiedy sąd orzeka o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania stron? Na wstępie zaznaczyć należy, iż opisane zagadnienie prawne uregulowane zostało w art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Faktyczne wspólne zamieszkiwanie małżonków w chwili orzekania o rozwodzie: Rozwiązanie opisane wyżej wymienionym przepisem prawa rodzinnego i opiekuńczego, dotyczy wyłącznie tych przypadków, w których małżonkowie do chwili orzeczenia pomiędzy nimi rozwodu, zamieszkiwali razem, we wspólnym lokalu mieszkalnym. Nie ulega bowiem wątpliwości, że okoliczności losowe zachodzące w życiu obojga małżonków nader często powodują, iż pomimo występowania pomiędzy nimi zupełnego oraz trwałego rozkładu pożycia, zmuszeni są zamieszkiwać wspólnie, bez względu na prawidłowość łączących ich relacji. Tytuł prawny jednego z małżonków do lokalu: Drugą z przesłanek zastosowania opisanej wyżej regulacji prawnej, pozostaje natomiast okoliczność faktyczna, w której – spośród dwojga małżonków faktycznie zajmujących lokal mieszkalny w chwili orzekania o rozwodzie stron, tytuł prawny do przedmiotowego lokalu przysługuje wyłącznie jednemu spośród nich. Drugi z małżonków korzysta więc z opisanego lokalu, jedynie na zasadzie swoistej „uprzejmości” współmałżonka – dysponenta. Na marginesie dodać należy, iż Sąd może orzec o sposobie korzystania ze „wspólnego mieszkania” stron także w wypadku, gdy jeden z małżonków nie przebywa faktycznie w tym mieszkaniu, a jego nieobecność posiada charakter przejściowy, w szczególności gdy – nie rezygnując ze wspólnego zamieszkania (tj. nie zabierając z niego swoich rzeczy osobistych i opuszczając go bez zamiaru wyprowadzenia się na stałe w inne miejsce), małżonek ten zmuszony jest do opuszczenia mieszkania na skutek samowolnego, sprzecznego z prawem lub zasadami współżycia społecznego postępowania drugiego małżonka lub też opuszcza je z przyczyn losowych jak np. pobytu w szpitalu. Co istotne jednak sąd nie orzeknie o sposobie korzystania ze „wspólnego mieszkania” stron wówczas, gdy jeden z małżonków opuści swe lokum na dłuższy czas np. na czas pobytu w więzieniu lub przy okazji długotrwałego wyjazdu zagranicę. Niezbędny element wyroku rozwodowego Zgodnie z Uchwałą Pełnego Składu Izby Cywilnej SN z dnia 9 czerwca 1976 r., III CZP 46/75 (OSN 1976, poz. 184), sąd rozwodowy posiada obowiązek ustalania sposobu użytkowania mieszkania przez małżonków rozwodzących się – po rozwodzie. Sąd powinien orzekać w tej kwestii z urzędu. Odstąpienie przez sąd od tego rozstrzygnięcia, możliwe jest zaś tylko wówczas, gdy małżonkowie sprzeciwili się temu lub powierzchnia ich wspólnego mieszkania (np. jedna izba) czyni orzekanie o sposobie korzystania z tego mieszkania bezprzedmiotowym. Od początku postępowania prowadzonego w sprawie sąd ten powinien zatem starać się ustalić okoliczności dotyczące wspólnego mieszkania stron, w tym w szczególności liczbę oraz rodzaj pomieszczeń wchodzących w skład lokalu oraz przynależących do niego, sposób dotychczasowego ich wykorzystywania, tytuł prawny do mieszkania każdego z małżonków z osobna, ewentualnie także wszelkie inne prawa osób trzecich, zamieszkałych wspólnie z małżonkami. Ustalenie tych okoliczności pozwoli sądowi na rozstrzygnięcie czy istnieje możliwość dokonania podziału mieszkania quo ad usum (tzn. „do faktycznego korzystania”). Kiedy mieszkanie nadaje się do podziału? Nie można mówić o „wspólnym mieszkaniu” stron wtedy, gdy małżonkowie mieszkają u innej osoby jako członkowie jej rodziny i wobec tego, nie posiadają do własnej dyspozycji całego mieszkania lub choćby jednego pokoju. Artykuł 58 § 2 (zdanie pierwsze) może być w tym wypadku stosowany tylko wtedy, gdy małżonkowie dysponują wydzieloną częścią cudzego mieszkania i zakres tego wyodrębnienia umożliwia zaspokojenie ich potrzeb mieszkaniowych. Rozstrzygnięcie o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków (art. 58 § 2 zdanie pierwsze obejmuje w zasadzie każde mieszkanie, zajmowane przez nich, tzn. mieszkanie znajdujące się faktycznie w ich dyspozycji niezależnie od posiadanego tytułu prawnego. O ile zatem strony faktycznie i wspólnie zajmowały lokal mieszkalny, aż do chwili orzeczenia pomiędzy nimi rozwodu, sąd ureguluje w wyroku rozwodowym sposób korzystania z tego lokalu także wówczas, gdy tytuł prawny do mieszkania przysługiwał w chwili orzekania, tylko jednemu z małżonków. Wystarczy więc ażeby jednemu choćby z małżonków przysługiwało: – prawo własności lokalu, – spółdzielcze prawa do lokalu, – służebność osobista podstawie której korzystał z tego lokalu także małżonek uprawnionego z tytułu służebności) – prawo do najmu lokalu mieszkalnego (na podstawie umowy zawartej przez jednego tylko z małżonków z właścicielem mieszkania) lub też: – prawo użyczenia – bądź też, by chociaż jeden z małżonków zajmował już wcześniej lokal bez tytułu prawnego (byle nie było to sprzeczne z prawem i nastąpiło przed przyjęciem do lokalu drugiego współmałżonka). Oznacza to, iż sąd ustali w wyroku rozwodowym sposób korzystania ze wspólnego mieszkania stron niezależnie od tego, czy mieszkanie to wchodziło w skład majątku dorobkowego obojga małżonków (pozostawało przedmiotem ich wpsólnych praw) czy też należało ono do majątku osobistego jednego z nich (nabyte zostało przed zawarciem małżeństwa, w drodze dziedziczenia itp.). Na czym polega podział mieszkania qou ad usum („do faktycznego używania”)? Orzeczenie o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez czas zamieszkiwania w nim rozwiedzionych małżonków (art. 58 § 2 zdanie pierwsze polega z reguły na tymczasowym rozdzieleniu małżonków przez przydzielenie każdemu z nich określonej części wspólnego mieszkania do odrębnego to powoduje takie konsekwencje jak fizyczny podział rzeczy „do korzystania”. Podział winien zdawać jednak egzamin praktyczny. Każde z małżonków winno mieć zagwarantowaną względną choćby prywatność (np. po jednym, osobnym pokoju dla każdego z nich lub dla jednego z nich i drugiego wraz z dziećmi) oraz dostęp do niezbędnych mediów i urządzeń gospodarstwa domowego (toaleta, kuchnia). W miarę potrzeby sąd może również unormować wzajemne stosunki stron przez czas wspólnego ich zamieszkiwania w drodze wydania odpowiednich nakazów lub zakazów (np. nakaz partycypowania przez oboje małżonków w kosztach opłacenia czynszu, energii elektrycznej, gazu itp.). Sąd może w sentencji orzeczenia umieścić zakaz wprowadzenia do wspólnego mieszkania osób trzecich. Jakie skutki prawne wywołuje ustalenie przez sąd sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania rozwodników? Należy zaznaczyć, iż tak opisane rozstrzygnięcie sądu nie powoduje powstania po stronie któregokolwiek z małżonków (ani też osób trzecich) jakichkolwiek praw do lokalu. Oznacza to, iż nawet jeśli w orzeczeniu rozwodowym, sąd postanowi o dokonaniu podziału lokalu mieszkalnego małżonków do faktycznego jego używania poprzez to, iż część lokalu przyzna na wyłączne używanie jednemu z małżonków, a pozostałą część odda do dyspozycji drugiego spośród nich – ani po stronie pierwszego, ani też drugiego z małżonków, nie powstanie nowy tytuł prawny do lokalu mieszkalnego lub jakiejkolwiek części tego lokalu. Co najistotniejsze, tak dokonany podział nie wpłynie więc także jakkolwiek na kwestię podziału majątku wspólnego małżonków. Odpowiednio zatem fakt przyznania małżonkowi (nie posiadającemu jakiegokolwiek tytułu prawnego do lokalu) prawa do faktycznego korzystania z lokalu przysługującego wyłącznie drugiemu ze współmałżonków – nie spowoduje powstania po stronie pierwszego z nich prawa do domagania się przyznania mu jakiejkolwiek części tegoż lokalu, w postępowaniu o podział pozostałych składników majątku wspólnego małżonków. Prezentowane rozwiązanie posiada bowiem charakter czysto faktyczny, użytkowy, a z założenia również tymczasowy. Podział ten powoduje więc jedynie, iż małżonek nie dysponujący prawem do lokalu mieszkalnego, a zamieszkujący do chwili rozwodu wraz z drugim małżonkiem – dysponentem prawa do lokalu, w którym oboje jak dotąd zamieszkiwali, uzyskuje tytuł prawny do korzystania z fizycznie wydzielonej części tego lokalu dotąd, dopóki sam nie podejmie on decyzji o opuszczeniu lokalu lub też nie zostanie z niego usunięty na skutek wydania względem jego osoby prawomocnego orzeczenia o eksmisji, w związku z zaistnieniem ustawowych przesłanek jej orzeczenia. To ostatnie stanowi jednak przedmiot odrębnej publikacji. Pozdrawiam, Dagmara Jagodzińska
Oświadczenie o opodatkowaniu dochodów przez jednego ze współmałżonków (najem, podnajem, dzierżawa) - plik doc Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym w przypadku najmu/dzierżawy nieruchomości należących do małżonków, mogą oni postanowić o rozliczaniu podatku z tego tytułu od całego przychodu/dochodu tylko przez jednoDodano: Chciałbym zapytać, jak wygląda kwestia po rozwodzie małżonków, którzy wynajmowali mieszkanie? Po rozwodzie jeden z małżonków się wyprowadza, ale umowa dalej trwa prawda, dopóki niezostanie wypowiedziana lub rozwiązana z jednym małżonkiem? W dalszym ciągu najemcami jest oboje małżonków? Czy niejako orzeczenie o rozwodzie i przedstawienie właścicielowi powoduje z automatu, że przestaje jeden z nich być najemcą? Pytam dlatego, że jest przepis, który mówi, że mimo że umowa zostaje zawarta z jednym z małżonków, to drugi z automatu staje się najemcą, choćby jego podpis na umowie się nie znalazł, więc on w przypadku rozwodu musi złożyć wypowiedzenie wynajmującemu, by móc bez przeszkód zakończyć oficjalnie najem? Krystian ODPOWIEDZ Chcesz odpowiedzieć jako ekspert? ZALOGUJ SIĘ Podatek od najmu wspólnych nieruchomości małżonków. Podatniczka wraz z mężem jest współwłaścicielem dwóch mieszkań na wynajem. Obydwa mieszkania stanowiące przedmiot najmu zostały nabyte do ich majątku wspólnego w częściach równych i stanowią małżeńską wspólność majątkową. Czy dochody uzyskiwane przez podatniczkę
Wynajmując mieszkanie mało kto zastanawia się nad sytuacją prawną osoby wynajmującej. Warto poznać odpowiedzi na pytania dotyczące możliwości wynajęcia mieszkanie od jednego z małżonków w trakcie trwania bądź ustania małżeństwa. Czy czynność prawna dokonana w takiej sytuacji jest ważna? Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sposób wyczerpujący udzielają odpowiedzi w przypadku, gdy związek małżeński trwa. Mianowicie art. 37 KRO stanowi, iż zgoda drugiego współmałżonka jest wymagana do:1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo paragrafy tego przepisu stanowią, iż ważność umowy, która została zawarta przez jednego małżonka jest uzależniona od zgody drugiego. Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Gdy małżonek, którego zgoda jest wymagana tego nie uczyni, druga strona staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Zatem z treści art. 34§4 KRO jednoznacznie wynika, że do ważności czynności umowy najmu wymagana jest zgoda obojga małżonków. Sytuacja ulega zmianie po rozwodzie, wspólność ustawowa małżeńska przeistacza się we współwłasność ułamkową, zasadniczo 50/50, tzn. współwłaściciel ma określony udział, którym może dowolnie dysponować ( KC).Jeśli współwłaściciele chcą podzielić między siebie majątek utworzony w trakcie trwania związku małżeńskiego (zlikwidować współwłasność przez wprowadzenie osobnego prawa własności), mogą to zrobić w formie umowy, bądź sądownie, skutkiem złożenia wniosku o podział majątku. Ustawodawca dążąc, by współwłasność ułamkowa była sytuacją chwilową, zmienił przepisy dotyczące kosztów związanych ze złożeniem wniosku o podział majątku. Od dnia r. obowiązuje nowa ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która stanowi, iż opłata stała za złożenie wniosku o zgodny podziału majątku wynosi 300 zł, w przypadku braku zgody 1000 zł ( Uchylone zostały przepisy dotyczące pobieranego wpisu od wniosku o podział majątku w wysokości 1/5 wpisu stosunkowego, obliczonego od wartości majątku podlegającego podziałowi. W sytuacji, gdy byli małżonkowie nie podejmują działań w kierunku zniesienia współwłasności, sytuacja prawna komplikuje się. Byli małżonkowie dysponują majątkiem w częściach ułamkowych, ich udział rozkłada się (zasadniczo) w stosunku 50/50. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego byli małżonkowie, obecnie współwłaściciele muszą sprawować zarząd nad rzeczą wspólną. Przechodząc do odpowiedzi na pytanie będące przedmiotem analizy, wyjaśnienia wymaga, do jakiej kategorii czynności, wynajęcie mieszkania należy. Przepisy o czynnościach zwykłego zarządu oraz przekraczających zwykły zarząd znajdują się w regulacjach Kodeksu cywilnego oraz ustawy o własności lokali, jednak w żadnym z w/w źródeł prawa nie ma definicji tych pojęć. Słuszne wydaje się założenie ustawodawcy, że ocena i prawidłowa kwalifikacja określonego działania wymaga każdorazowego uwzględnienia okoliczności konkretnego stanu faktycznego. Doktryna i orzecznictwo wypracowały jednolite stanowisko, mianowicie: do czynności zwykłego zarządu należy załatwianie bieżących spraw związanych ze zwykłą eksploatacją i utrzymaniem rzeczy w stanie niepogorszonym, w ramach aktualnego jej przeznaczenia. W granicach zwykłego zarządu mieści się bieżące gospodarowanie rzeczą, niepociągające nadzwyczajnych wydatków i nieprowadzące do zmiany przeznaczenia rzeczy. Inne zaś czynności mieszczą się w kategorii przekraczających zakres zwykłego zarządu (System prawa prywatnego, tom 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2003, Od rozstrzygnięcia kwestii, czy dana czynność będzie czynnością zwykłego zarządu, czy też przekroczy ramy zwykłego zarządu, będzie zależeć sposób podejmowania decyzji przez współwłaścicieli. Zgodnie z Kodeksem cywilnym do dokonania czynności zwykłego zarządu wystarczy zgoda większości współwłaścicieli (art. 201 KC). Do czynności przekraczających zwykły zarząd konieczna już jest ich jednomyślność (art. 199 KC). Czynności podjęte bez koniecznej zgody większości lub wszystkich współwłaścicieli są bezwzględnie nieważne, o ile takiej zgody nie zastąpi stosowne orzeczenie wynajmowanie wspólnego mieszkania przez jednego z eksmałżonków jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Umowa najmu zawarta w takich warunkach jest czynnością prawnie nieważną. Osoby zajmujące lokal na podstawie nieważnej umowy, zajmują go de facto bez tytułu prawnego. Tym samym zaleca się wnikliwe badanie sytuacji prawnej lokalu, który ma zostać Hillsautor: Marlena Flis Prawnik
Należy zaznaczyć, że w skład majątku wspólnego małżonków będą wchodziły również te dobra, które zostały uzyskane tylko przez jednego z małżonków. W ostatnim czasie takich sytuacji jest coraz więcej, gdzie jeden z małżonków nabył w trakcie małżeństwa nieruchomość na wyłączną własność np. ze środków13 lip Oboje małżonkowie są współnajemcami lokalu mieszkalnego, jeżeli zawarcie umowy najmu miało miejsce w trakcie trwania małżeństwa, a lokal ma służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny. Zatem nawet osoba w związku małżeńskim, która nie brała udziału w zawarciu umowy najmu lokalu przeznaczonego na zaspokajanie potrzeb rodziny, z mocy prawa staje się najemcą. W przypadku ustroju ustawowej wspólności majątkowej, prawo najmu wchodzi do majątku wspólnego, wspólność tego prawa ma charakter łączny i przymusowy. Małżonkowie są współdłużnikami z tytułu zapłaty czynszu, oraz z tytułu kaucji. W przypadku złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu tylko jednemu z małżonków, wspólność najmu wygasa z mocy prawa. Wówczas drugi z małżonków jest jedynym najemcą. Jeżeli wynajmujący chce zakończyć stosunek najmu, jest zobowiązany złożyć wypowiedzenie względem obojga małżonków. Z kolei w przypadku jeśli to najemca (jeden z małżonków) składa oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu – może to zrobić w myśl ogólnej zasady – najemca może wypowiedzieć najem lokalu zawarty na czas nieoznaczony z zachowaniem terminów umownych, a w razie ich braku stosuje się terminy ustawowe (art. 673 § 1 KC). W związku ze wskazaną na wstępie zasadą wspólności prawa najmu, zagadnienie wypowiedzenia stosunku najmu przez jednego z małżonków powinno być rozpatrywane z uwzględnieniem przepisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego o zarządzie majątkiem wspólnym. Zgodnie z art. 36 § 2 KRO, każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Zatem małżonek ma przyznane prawo samodzielnego wykonywania zarządu majątkiem wspólnym – co innymi słowy uprawnia go do podjęcia samodzielnej decyzji o zakończeniu stosunku najmu. Oczywiście mając na względzie wynikający z powyższej normy nakaz współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym, liczyć się powinien też z wolą drugiego małżonka. Drugi małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, co wynika z przepisu art. 36 1 KRO.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że zgodnie z przepisami ustawy o PIT, źródłem przychodu dla osoby fizycznej jest m.in. najem, oraz inne umowy o podobnym charakterze. Przychód osiągany przez małżonków z tytułu wspólnej własności określa się dla każdego z nich proporcjonalnie do. podatkowe. Pierwsze konsultacje już.
Sprzedaż nieruchomości po podziale majątku wspólnego małżonków może być zwolniona z PIT. Ważne, by transakcja miała miejsce po upływie pięciu lat. Okres ten liczy się od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości. Ważna jest data nabycia nieruchomości do majątku wspólnego małżonków, a nie nabycie przez jednego z nich wskutek podziału majątku
Najmem lokalu stanowiącego współwłasność W przedstawionym stanie fatycznym mamy do czynienia z najmem lokalu stanowiącego Pani współwłasność jako małżonki. Zgodnie z art. 199 Kodeksu cywilnego do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli. Zgoda na czynność rozporządzenia rzeczą wspólną, o której mowa w art. 199, może być wyrażona, zgodnie z art. 60, przez każde zachowanie się współwłaściciela, które ujawnia jego wolę w sposób dostateczny (por. postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. akt V CSK 79/12). Powierzenie zarządu nad wspólnym mieszkaniem Może Pani zawrzeć z małżonkiem umowę powierzającą Pani wykonywaniu zarządu nad wspólnym mieszkaniem. Zgodnie z przyjętym w orzecznictwie stanowiskiem: umowa współwłaścicieli powierzająca wykonywanie zarządu jednemu z nich wyłącza uprawnienia pozostałych współwłaścicieli do sprawowania zarządu określone w art. 199–202 (por. wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 4 października 2006 r., sygn. akt II CSK 218/06). Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych: przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Rozliczanie najmu jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą Jednak biorąc pod uwagę, iż Pani chciałaby rozliczać najem jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, oraz fakt, iż urzędy skarbowe upatrują obowiązek zapłaty podatku nie w fakcie posiadania nieruchomości, ile w prawie do pobierania z niej pożytków (np. w skutek podpisanej umowy najmu), i ponieważ dochód ten miałby pozostawać w związku z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą, to można zgodzić się ze stanowiskiem, iż to na Pani ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Do podobnego wniosku doszedł Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 2 lutego 2010 r. o sygn. IPPB1/415-856/09-2/AG, w której to stwierdził, iż „warunkiem powstania obowiązku podatkowego w przypadku każdego współwłaściciela nie jest posiadanie udziału we własności lokalu, lecz prawo do pobierania pożytków z udziału w nieruchomości. Na skutek opisanego powyżej ukształtowania stosunków między współwłaścicielami lokalu mieszkalnego, obowiązek podatkowy powstanie wyłącznie u wnioskodawcy jako u współwłaściciela uprawnionego do pobierania pożytków z jego wynajmu. Umowa zawarta przez współwłaścicieli nie znosi współwłasności, powoduje jednak, iż wnioskodawca ma pełny udział w przychodach, jakie rzecz przynosi oraz w pełnym stopniu obciążają go koszty związane z jej utrzymaniem”. Jednak dla bezpieczeństwa mogłaby Pani wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Na podstawie art. 14 b ustawy Ordynacja podatkowa: „§ 1. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). § 2. Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku (at. Art. 14f § 1)”. Zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej (art. 14k § 1). Tak więc po wydaniu interpretacji indywidualnej właściwe organy podatkowe nie mogłyby z mocą wsteczną stwierdzić obowiązku zapłaty podatku dochodowego przez Pani męża. Umowa najmu okazjonalnego - opis Jeżeli chodzi o sam najem, który byłby zawierany z osobą fizyczną, to warto rozważyć skorzystanie z instytucji najmu okazjonalnego, zapewniającego właścicielowi większą ochronę przed nieuczciwym najemcom. Umowa ta daje prawo do dokonania „uproszczonej” eksmisji uciążliwego lokatora. Zgodnie z art. 19a ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego: „1. Umową najmu okazjonalnego lokalu jest umowa najmu lokalu mieszkalnego, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. 2. Do umowy najmu okazjonalnego lokalu załącza się w szczególności: 1) oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19d ust. 2; 2) wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu; 3) oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu, o którym mowa w pkt 2 lub ust. 3, o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu; na żądanie wynajmującego załącza się oświadczenie z podpisem notarialnie poświadczonym. 3. W razie utraty możliwości zamieszkania w lokalu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, najemca jest obowiązany w terminie 21 dni od dnia powzięcia wiadomości o tym zdarzeniu wskazać inny lokal, w którym mógłby zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu, oraz przedstawić oświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, pod rygorem wypowiedzenia umowy, o którym mowa w art. 19d ust. 5. 4. Zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu może być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu okazjonalnego lokalu przysługujących właścicielowi w dniu opróżnienia lokalu oraz ewentualnych kosztów egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu. Kaucja nie może przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu okazjonalnego lokalu. 5. Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu, po potrąceniu należności właściciela, o których mowa w ust. 4. 6. Umowa najmu okazjonalnego lokalu oraz zmiany tej umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. 7. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy sporządzaniu oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, wynosi nie więcej niż maksymalna kwota czynszu normowanego bez opcji za 1 m2 mieszkania na wynajem, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości), określoną dla miasta stołecznego Warszawy”. Warto też spisać protokół zdawczo-odbiorczy zawierający dokumentację fotograficzną oraz spis wyposażenia mieszkania. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Zapytaj prawnika - porady prawne online .
wynajem mieszkania przez jednego z małżonków
